Me(ne)er Kamp?

U heeft het wellicht al gelezen: onze minister van economische zaken heeft onlangs in een brief aan de Tweede Kamer aangekondigd dat hij aanstuurt op het opstellen van een franchise gedragscode en het instellen van een geschillencommissie voor de franchisesector. Als ik zijn brief goed heb gelezen, dan stelt de minister dat de wettelijke regels over het opstellen en beëindigen van contracten niet goed werken voor de franchisesector en dat het gemakkelijker zal zijn om te procederen voor een franchise geschillencommissie dan voor een gewone rechter. Op het eerste gezicht misschien een logische gedachte, maar wat zegt de minister nu eigenlijk?

In de Nederlandse wet zijn niet alleen uitgebreide regels opgenomen over het opstellen en het beëindigen van contracten, maar ook over de wijze waarop contractspartijen zich tegenover elkaar moeten gedragen. Deze regels gelden voor iedereen die deelneemt aan het economische verkeer, van hoog tot laag, van klein tot groot. Daarnaast hebben Nederlandse rechters in de afgelopen 150 jaar in duizenden uitspraken de kaders uitgewerkt waaraan contractspartijen zich hebben te houden. Er ligt kortom een heel bouwwerk aan regels en afspraken op tafel, waarvan de minister nu feitelijk het faillissement uitspreekt (weliswaar alleen voor de franchisesector). Maar wat voor de franchisesector geldt, gaat net zo goed op voor de distributiesector. Of voor de transportsector, of voor de “noem maar op” sector. In alle sectoren worden contracten gesloten tussen partijen die andere belangen hebben en die niet op voet van gelijkwaardigheid staan. Moeten we nu voor al deze sectoren de Nederlandse wet en rechter buitenspel zetten en separate gedragscodes opstellen? Is dat het signaal dat de minister van economische zaken wil afgeven? En weet de minister wel dat er al een Europese Franchise Gedragscode is, waarin al allerlei regels over samenwerking in franchiseverband zijn opgenomen? Het komt bij mij over als een ondoordachte actie. Ik vermoed dat de minister zich voor het karretje heeft laten spannen van een aantal lobbyisten en dat hij niet doorheeft welk signaal hij hiermee heeft afgegeven. Zelfregulering is prima, maar alleen voor die gevallen waarvoor (nog) geen regels bestaan. Als we allemaal zelf gaan reguleren, dan kunnen wij de rechtsstaat wel afschaffen en dat kan ook niet de bedoeling zijn.